Christelijke toespraken

Vertaling: Hans van Munster† Geheel herzien door Pieter van Reenen Eindredactie en verklarende noten: Udo Doedens, Pieter van Reenen en Pieter Vos Nawoord: Pieter Vos In het voor Europa gedenkwaardige jaar 1848 verschijnt niet alleen Het communistisch manifest van Karl Marx maar ook 'Christelijke toespraken' van Søren Kierkegaard. Geïnspireerd door gebeurtenissen in Parijs klinkt in dat jaar in heel Europa de roep om hervormingen, zoals persvrijheid, een nationale grondwet en parlementaire democratie. Kierkegaard mengt zich niet direct in het publieke debat, maar analyseert de sociale, ethische en religieuze vooronderstellingen van zijn cultuur, in het bijzonder de aanname dat de cultuur wezenlijk christelijk is. 'Christelijke toespraken' bevat een kritiek op het bestaande 'christendom': het religieus-politieke conglomeraat van kerk en staat dat ook door de vernieuwingsbewegingen niet wezenlijk ter discussie wordt gesteld. Nodig is een diepere vorm van vernieuwing, die Kierkegaard aanduidt als 'christen worden'. Daartoe willen deze toespraken opbouwen.