Bir bilsen

“Bir bilsen…” Foto?rafç? Çi?dem Yüksel’in ziyaret etti?i birçok kad?n hayat hikâyesine bu sözlerle ba?l?yor. Evlerini yurtlar?n? b?rak?p yeni bir hayat kurmak üzere Hollanda’ya gelen kad?nlar bunlar; t?pk? Yüksel’in anneannesi gibi. Ne var ki, görsel ar?ivlerimizde onlar?n hikâyelerinin izlerine pek rastlanm?yor. Yüksel, aile albümlerinden seçti?i karelerle, yapt??? röportajlarla, çekti?i portrelerle bu görünmezli?e son vermeyi amaçl?yor. Göçün ac?s?ndan, s?la hasretinden, yolunu kaybedip tekrar bulmaktan söz ediyor kad?nlar. Çal??maktan, çocuklara bakmaktan, yeni bir dil ö?renmekten. A?ktan ve mutsuz evliliklerden. Kad?n olarak k?s?tlanmaktan ve özgürle?mekten. Fabrika i?çisi ya da temizlikçi olarak Hollanda ekonomisine sunduklar? katk?dan, özgürlük ve e?it haklar için verdikleri mücadeleden söz ediyorlar. Hikâyeleri birbirinden farkl?, çokkatmanl? ve birçok yoruma aç?k – her insani deneyimde oldu?u gibi. Kitapta yer alan baz? kad?nlar?n anlat?lar? daha önce foto?rafç? Bertien van Manen’?n Vrouwen te Gast (1979; Misafir Kad?nlar) adl? çal??mas?nda belgelenmi?. Yüksel bu kad?nlar? y?llar sonra tekrar ziyaret ederek onlara yeni bir yorumla hayat veriyor. Her biri 60-80 ya??nda olan bu kad?nlar?n hikâyelerinin Hollanda tarihine dahil edilmesi için zaman gittikçe daral?yor.