Bijna vernietigd
Drie generaties Jappenkamp
'Toen ik zo oud was als jij, moest ik het kamp in. Toen was mijn jeugd voorbij.' Bijna vernietigd is gebaseerd op het oorlogsdagboek van Elleke Rosendaal, waarin ze haar jaren in het Tjideng-kamp in Batavia beschrijft. Van een levenslustige puber zien we haar veranderen in een cynische jongvolwassene die haar geloof in de mensheid langzaam maar zeker totaal verliest. Ellekes dochter groeit op met een moeder die wanhopig probeert van iedere naoorlogse dag een feest te maken. Als de lat zo hoog ligt, kan ontgoocheling niet uitblijven. Ellekes drang naar euforie maakt een normaal gezinsleven onmogelijk. Haar kampervaringen zijn niet alleen bepalend voor haar eigen leven, maar ook voor dat van haar dochter en kleindochter. Oorlogstrauma's nestelen zich niet alleen in de ziel van degenen die de oorlog daadwerkelijk meemaken maar worden overgegeven aan volgende generaties.
| ISBN/EAN | 9789460225109 |
| Auteur | Claudia Biegel |
| Uitgever | Ef & Ef Media |
| Taal | Nederlands |
| Uitvoering | Paperback / gebrocheerd |
| Pagina's | 192 |
| Lengte | 212.0 mm |
| Breedte | 142.0 mm |
Wat vinden anderen?
Recensie :
van het boek:
Bijna vernietigd
drie generaties Jappenkamp
Geleend via: DBieb Leeuwarden
Auteur Claudia Biegel (1957) is geboren en getogen in Amsterdam ze studeerde culturele antropologie aan de uWa en was jarenlang werkzaam bij Vluchtelingenwerk Nederland. Momenteel is zij als communicatieadviseur verbonden aan de Hogeschool van Amsterdam. Bijna vernietigd is haar vierde boek.
Ook de auteurs foto vind ik een waardevolle toevoeging.
Uitgever: LM publishers
De Cover vind ik indrukwekkend.
Het is weliswaar een simpele tekening die mij een getekende jonge vrouw toont die je vanaf de rug ziet, maar haar fragiele verschijning geeft de ontberingen, het verdriet, de moeilijke tijden die zij heeft moeten doorstaan. Vanuit het donker als het ware, Het lijkt een zwarte poort waar ze uit te voorschijn komt, loopt ze voorzichtig alsof het niet mag alsof ze niet zeker weet of het mag terug naar het licht; het levenslicht, het levenslicht dat haar opnieuw mag koesteren en mag volgen op haar levenspad.
Ook de titel in rood vind ik bij dit onderwerp indrukwekkend :
Rood toont me de kleur van liefde maar rood is ook de kleur van bloed en bloed associeer je weer met lijden maar bloed kan ook geassocieerd worden met liefde. Bloed kan warm worden als je verliefd wordt als je van iemand houdt. Tegelijkertijd staat bloed ook voor bloedverwant voor familie dus ik vind het een hele mooie en betekenisvolle cover.
Het verhaal:
Dit verhaal bevat de dagboek notities Elleke Rosendaal. Deze notities maakten zij gedurende de oorlog in Batavia. Toen zij gevangen zat een Jappenkamp, het Tjideng Kamp.
Mijn leesbeleving:
In de proloog legt de auteur duidelijk uit hoe dit boek tot stand is gekomen. Bijzonder en intrigerend.
Het is een zeer beeldend geschreven verhaal. Vanaf het begin voelt het alsof jezelf alles aan den lijve onder vindt. Ook al heb je deze vreselijke oorlog zelf nooit meegemaakt. Toch kun je je een levendige voorstelling maken van de mens onterende, hart verscheurende omstandigheden in het kamp. Maar ook hoe een jong meisje van amper 14 jaar haar levensvreugde verliest in de hel van dit kamp. Weliswaar zit ze gevangen met haar moeder maar deze moeder is ook bezig met overleven en heeft daarbij niet de ruimte haar dochter op emotioneel vlak te begeleiden
Wat mogen wij dankbaar zijn dat wij nooit deze verschrikkingen meegemaakt hebben.
Door de beeldende schrijfstijl kreeg ik gelijk een band met de mensen waar dit verhaal over ging. Ik voelde de hitte van de brandende zon. Maar ook de misselijkheid en de lege maag omdat er geen voedsel was. Het reduceren van mensen tot een niet noemenswaardig persoon vond ik verschrikkelijk. Puur omdat je de macht over mensen wilde hebben. En een zeer grote drijfveer voelde om hen zowel mentaal als fysiek te breken. Dat deed mij enorm veel verdriet Ook al is deze geschiedenis heel lang geleden. Door dit verhaal kwam het allemaal heel erg dichtbij. De wisselingen tussen de dagboek notities en beschrijvingen van hoe Elleke later moeder is in Amsterdam zijn indrukwekkend intens en laten zien dat een oorlog wel voorbij kan zijn maar nooit verdwijnt uit iemands DNA. De pijn, de ontberingen, de verschrikkingen allemaal gaan ze verder van generatie op generatie. Claudia Biegel beschrijft op een gegeven moment heel erg mooi, of ja wat is mooi, het is gewoon zo verdrietig:
Dromen over het kamp op bladzijde 219
Na het overlijden van haar moeder begint ze erover te dromen
Elleke’s dochter droomt ineens over het kamp ze droomt over Tjideng.
Ze droomt over Jappen, ze droomt over koempoelen
Ze maakt alles zelf mee niet meer buitengesloten
Door dood te gaan heeft haar moeder de weg vrijgemaakt Tjideng is nu ook van haar.
Dit stukje geeft haarfijn weer hoe de verschrikkingen van een oorlog generatie op generatie door kunnen qua gevoel en fysiek en dus ook nooit uit een gezin zullen verdwijnen. En dat is vreselijk want de dochter wil de moeder steunen, wilde moeder troosten maar kan dat helaas niet. Want verdriet en de herinneringen verankerd in de botten van haar moeder, in het geheugen van de moeder kun je niet uit wissen. Hoe lief je het ook bedoeld.
Ook zo’n mooi stukje:
Het staat op bladzijde 200:
Het begint met fijnstof
Er was eens een grootmoeder.
Een grootmoeder die in een Jappenkamp had gezeten.
De herinneringen aan het kamp zijn nooit vervaagd.
Die hebben zich in haar wezen vastgezet als onuitroeibaar fijnstof.
Ook de longen van haar dochter zitten vol met dit fijnstof.
Ze heeft het vanaf haar geboorte ingeademd.
De longen van de kleindochter daarentegen zijn nog fris en onbezoedeld.
Wanneer de kleindochter 12 jaar wordt krijgt ze een bijzonder cadeau van de grootmoeder.
Met rode wangetjes scheurt de kleindochter het papier eraf.
Eenmaal uitgepakt, kijkt zeverbaasd om zich heen.
De grootmoeder legt uit: het is een houten schilderijtje dat ze zelf heeft gemaakt.
Erop zie je een meisje in Tjideng, bezig met haar dagelijkse corvee.
Nu heeft de kleindochter het ook ingeademd.
Het fijnstof van de grootmoeder. Wanneer de kleindochter slaapt, haalt de moeder het schilderijtje weg.
Tjideng hoort hier niet.
Niet in een kamer die ze altijd fijnstof vrij heeft gehouden.
Ook weer zo treffend maar ook zo verdrietig. Dit boek is gewoon een aanrader om te gaan lezen want het raakt je op veel manieren en het is gewoon een tijdloos waardevol document van een persoon die de verschrikkingen van deze oorlog aan de lijve heeft ondervonden en ternauwernood heeft overleefd. Zichzelf overeind houdend door gesloten vriendschappen en het verlangen naar weerzin met haar vriendje.
Het is belangrijk dat mensen die nu leven weten wat voor opofferingen en wat voor een lijden ervoor nodig is geweest om deze oorlog te overleven. opdat wij nooit vergeten.
Mijn mening:
Ik geef dit verhaal vijf sterren
Eerst dacht ik al 4 sterren omdat er heel veel woorden in het Maleis in stonden die ik niet kende maar achteraf vond ik het het leerzaam om alles op Google op te zoeken en zo heb ik mijn Maleise woordenschat uit kunnen breiden.
Claudia Biegel weet hoe je een boek moet schrijven en hoe ze een hart verscheurend onderwerp, een zwarte bladzijde uit de geschiedenis, in woorden weet te vangen.
Ik hoop dat nog meer lezers dit boek ontdekken en hun lees ervaringen met de wereld willen en kunnen delen.
Wat is het fijn om met behulp van een spraak naar tekst app deze recensie te kunnen schrijven omdat mijn rechterhand nog flink pijnlijk is, is dit een uitstekende oplossing en kan ik toch lezen en recenseren.